Magia pisma – M. Winawer „Skryba ze Sieny”

Pora na kolejną powieść z elementami historii – czyli Skrybę ze Sieny autorstwa Melodie Winawer. To jej debiut literacki, który wykorzystuje dzieje XIV-wiecznego włoskiego miasta, dokładając do nich elementy fantastyczne, między innymi podróż w czasie.

Beatrice Trovato jest zapracowanym, zdolnym neurochirurgiem z Nowego Jorku, zaś jej dużo starszy brat Ben badaczem naukowym, który wybiera się do Sieny zajmować się historią tego miasta. Wyprawa kończy się dla niego w najgorszy możliwy sposób – czyli śmiercią, co wywraca cały świat pani doktor do góry nogami zmuszając ją do wyprawy do Włoch, by przyjąć spadek po krewnym i uporządkować jego papiery. Odkrywa w nich bardzo obiecujące informacje, które mogłyby rzucić nowe światło m.in. na przebieg dżumy w XIV w. i w efekcie spadek znaczenia miasta. Postanawia zatem kontynuować poszukiwania brata, które zaczynają pochłaniać ją bez reszty. Tymczasem inny badacz, Franco Signoretti, stara się odkupić, a potem zdyskredytować jeszcze nieopublikowane materiały z badań Bena, zaś naprawdę niebezpiecznie zaczyna robić się, gdy ktoś próbuje śledzić Beatrice i włamać się do jej nowego domu, a potem kradnie jej torbę... Wędrując po zabytkowym mieście pani doktor poddaje się jego urokowi i gdy zaczyna bliżej przyglądać freskom pewnego malarza, ze zdumieniem odkrywa, że to właśnie ona widnieje w jego pracach...

Odwagę musi wesprzeć odrobina szaleństwa, inaczej wszyscy leżelibyśmy skuleni w łóżkach, zamiast stawiać czoło przeciwnościom (s. 482).

Dociekliwa neurochirurg jest skonstruowana tak, że z przyjemnością śledzi się jej losy – zaangażowana w to, co robi, posiadająca dar bardzo rozwiniętej empatii, który ułatwiał jej wcześniej przeprowadzanie operacji, a teraz nie raz i nie dwa pomoże jej zdobyć informacje czy wykaraskać się z tarapatów. Zaś moją ulubioną postacią drugoplanową została charyzmatyczna siostra Umiltà, przełożona Ospedale. Również fabuła wciągnie niejednego czytelnika – jestem pewna, że wielu z Was ciekawić będzie, jak współczesna nam osoba odnajdzie się w realiach średniowiecznych, wiedząc, jak ogromne zagrożenie nadciąga do Sieny. Na plus zaliczę także fakt, że Winawer zróżnicowała narrację, przyporządkowując pierwszoosobową do Beatrice, a reszcie bohaterów dając narratora wszechwiedzącego. Książka zawiera także liczne listy, będące korespondencją pomiędzy postaciami, dziennik malarza Gabriele i niektóre dokumenty przygotowane przez protagonistkę. Aż udzielił mi się żal, że nie piszemy już do siebie odręcznie. Zaiste: da się tu poczuć magię pisma!

Pamięć jest jak kot. Przychodzi i krąży wokół ciebie, kiedy najmniej tego pragniesz, a gdy go potrzebujesz, natychmiast znika (s. 224).

Do tego autorka dodaje szczyptę intrygi politycznej, która pozwala dostrzec rywalizację między średniowiecznymi włoskimi miastami – tu przede wszystkim Sieną i Florencją. Muszę też przyznać, że Winawer starannie przygotowała się do napisania tej książki – dzięki czemu przekonująco prezentuje nam przepiękne miasto z niezwykłymi budowlami i malowidłami, opisując jego codzienne życie czy warunki mieszkaniowe. Sprytnie uniknęła też paradoksu z cofaniem się w czasie. A szczególnie ucieszyły mnie drobne smaczki – np. zgrabne wplatanie wiedzy naukowej o mózgu, wyścigi Palto, wielostopniowy proces zawierania małżeństwa, albo to, że pisarka sprawdziła różnice między średniowiecznymi a współczesnymi przepisami na kilka popularnych potraw, dzięki czemu możemy dowiedzieć się, jak wtedy przygotowywano np. lasagne. Siena opisana jest tu tak sugestywnie, że zaczęłam nawet planować wycieczkę do Toskanii! I koniecznie musicie wiedzieć, że wzór z okładki to nic innego jak autentyczne zdobienia duomo katedry w Sienie.

Tak wygląda kopuła katedry:  

źródło: http://www.scopriresiena.it/wp-content/uploads/2013/07/Duomo-interno.jpg, dostęp 13.09.2019

Niestety, czarne charaktery wypadają dość blado – autorka chciała chyba tak bardzo nam ich zohydzić, że przesadziła z ich negatywnymi cechami, bo moim zdaniem zachowując się tak brutalnie, zupełnie nie nadawaliby się na wytrawnych polityków, którymi podobno byli. Ale takie rzeczy można wybaczyć debiutantce. 

A oto jeden z widoków Sieny, prawda, że piękne miejsce?

źródło: https://www.telegraph.co.uk/travel/destinations/europe/italy/tuscany/articles/siena-city-break-what-to-see-do/, dostęp 13.09.2019

 

Podsumowując, Skryba ze Sieny to zawierająca wiele smaczków powieść historyczno-fantastyczna, która tak przepięknie odmalowuje tytułowe miasto, że aż chcemy się do niego przenieść w czasie wraz z główną bohaterką. Na każdej stronie widać, że pisanie sprawiło autorce ogromną przyjemność, która nieustannie udziela się czytelnikowi podczas lektury. Zatem polecam Wam tę sympatyczną opowieść o współczesnej lekarce, która w wyniku dramatycznych wydarzeń odnajduje swoje miejsce na Ziemi w czarującej, XIV-wiecznej Sienie. 

 

Za egzemplarz recenzencki dziękuję wydawnictwu Rebis.

Autor: Melodie Winawer

Tytuł: Skryba ze Sieny

Tytuł oryginału: The Scribe of Siena

Tłumaczenie: Agnieszka Jacewicz

Wydawnictwo: Rebis

Rok wydania: 2019